เสียงกราม-หน้าเบี้ยว…สัญญาณเตือน ‘กระดูกขากรรไกรเสื่อม’

กระดูกขากรรไกรเสื่อม เป็นภาวะที่หลายคนอาจไม่คุ้นเคย แต่ส่งผลต่อโครงสร้างและการทำงานของขากรรไกร และการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก โดยเฉพาะในเรื่องของการบดเคี้ยวอาหาร การพูด และแม้กระทั่งรูปลักษณ์ของใบหน้า ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่รุนแรงได้ บทความนี้จะพามาทำความเข้าใจถึงสาเหตุ อาการ และวิธีการรักษาของโรคนี้

กระดูกขากรรไกรเสื่อมคืออะไร?

กระดูกขากรรไกรเสื่อม (Jaw Bone Deterioration) เป็นภาวะที่กระดูกขากรรไกรค่อย ๆ สูญเสียความหนาแน่นและความแข็งแรง ส่งผลให้ขากรรไกรไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มที่ ภาวะนี้มักพบในผู้สูงอายุ แต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้ในวัยอื่น ๆ โดยเฉพาะผู้ที่มีประวัติการบาดเจ็บหรือโรคเกี่ยวกับกระดูก

สาเหตุ

1. อายุที่เพิ่มขึ้น :

เมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายจะสูญเสียความสามารถในการสร้างเนื้อกระดูกใหม่ ทำให้กระดูกบางลงและเสื่อมสภาพ

2. การบาดเจ็บ :

อุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บที่บริเวณขากรรไกรอาจทำให้กระดูกเสียหายและนำไปสู่การเสื่อมสภาพได้

3. โรคข้ออักเสบ :

โรคข้ออักเสบเรื้อรัง เช่น โรคข้อเสื่อม (Osteoarthritis) หรือโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis) อาจส่งผลต่อข้อต่อขากรรไกร ทำให้เกิดการอักเสบและเสื่อมสภาพ

4. การสูญเสียฟัน :

การสูญเสียฟันโดยไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้กระดูกขากรรไกรบริเวณนั้นค่อย ๆ สูญเสียความหนาแน่น

5. พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม :

การนอนกัดฟัน (Bruxism) หรือการเคี้ยวอาหารข้างเดียวเป็นเวลานาน อาจทำให้ข้อต่อขากรรไกรทำงานหนักเกินไปและเสื่อมสภาพ

อาการที่สังเกตได้

• ปวดบริเวณขากรรไกร โดยเฉพาะเวลาบดเคี้ยวอาหารหรือพูด
• มีเสียงคลิกหรือเสียงลั่นในขากรรไกรเมื่อเคลื่อนไหว
• ใบหน้าเบี้ยวหรือผิดรูป
• ข้อต่อขากรรไกรติดขัดหรือเคลื่อนไหวลำบาก
• ปวดศีรษะหรือปวดหูโดยไม่ทราบสาเหตุ

บทความเพิ่มเติม

วิธีการรักษา 

1. การรักษาขากรรไกรแบบไม่ผ่าตัด 

การใช้ยา :

ยาแก้ปวดและยาลดอักเสบ เช่น NSAIDs หรือยาคลายกล้ามเนื้อสามารถช่วยบรรเทาอาการปวดได้

กายภาพบำบัด :

การบริหารกล้ามเนื้อขากรรไกรและการประคบร้อน/เย็น ช่วยลดอาการปวดและเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อ

การใช้เฝือกสบฟัน :

เพื่อป้องกันการกัดฟันและลดแรงกระแทกต่อข้อต่อขากรรไกร 

2. การรักษาขากรรไกรแบบผ่าตัด

การผ่าตัดขากรรไกร :

ในกรณีที่กระดูกขากรรไกรเสื่อมรุนแรง อาจจำเป็นต้องผ่าตัดเพื่อปรับตำแหน่งขากรรไกรหรือเสริมกระดูกด้วยการปลูกถ่ายกระดูก (Bone Grafting)

การฉีดสเตียรอยด์ :

เพื่อลดการอักเสบในข้อต่อขากรรไกร

อ่านบทความเกี่ยวกับเทคนิคต่างๆ ในการผ่าตัดขากรรไกรได้ที่นี่

สรุป

กระดูกขากรรไกรเสื่อมเป็นภาวะที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก แต่ด้วยความก้าวหน้าทางการแพทย์ในปัจจุบัน มีหลายวิธีที่สามารถช่วยรักษาขากรรไกรและบรรเทาอาการได้ การป้องกันและดูแลสุขภาพกระดูกตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยลดความเสี่ยงและชะลอการเสื่อมสภาพของกระดูกขากรรไกรได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากคิดว่าตัวเองหรือคนใกล้ตัวมีอาการที่สงสัยว่าอาจเกี่ยวข้องกับภาวะนี้ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้องตรงจุดและทันท่วงที